तपाईलाई पनि मानसिक रोग लागेको छ कि ?

मानसिक रोगीहरुसँग मैले लामो समयदेखि संगत गरिरहेको छु । यसैले मानसिक रोगीहरुका स्मरणीय स्टोरीहरु धेरै छन् । तर गोपनीयता उनीहरुको अधिकार भएकाले विस्तृत भन्न चाहन्न ।
हरेक चारजनामा एकजना मनोरोगी हुन्छन् । हरेक रोगअनुसार स्टोरीहरु फरक फरक हुन्छन् । हामी रोगको कारण जान्न कैयौं दिन र  घण्टौं लगाएर बिरामी र उनका आफन्तसँग अन्तरक्रिया गर्छाै ।
धेरै महिलाहरु सासु बुहारीको झगडामा मनोरोगी बनेका छन् । कोही बैदेशिक रोजगारका कारणले पनि मनोरोगी बनेका छन् । कसैलाई कम उमेरमा विवाह गरिदिन खोज्दा, कोही आफ्नो क्षमता भन्दा धेरै चिन्ता लिने हुँदा, कोही दुर्घटनाको तनाबले पनि मनोरोगी भएका हुन्छन् ।
पतिपत्नीमा यौन ज्ञान र मायाप्रेमको अभाव पनि रोगको कारण बनेको पाइन्छ । हाम्रो समाजमा पहिले श्रीमान बरालिन्थे अहिले विदेश जान्छन् ।
मनोरोग के हो ?
मनोरोग भनेको नयाँ हैन । यो मानवमा पहिलेदेखि नै थियो । त्रेतायुगमा अध्योध्याका राजा भगवान रामचन्द्रका पिता राजा दशरथलाई पनि मनोरोग थियो । छोरा रामचन्द्र वनवास गएपछि उनी दरबारमा उदास भएर बस्ने गर्थे, जसलाई बैरागीपन भनियो ।
मानसिक स्वास्थ्य भनेको मन र मष्तिष्कको अवस्था हो । जब मन र मष्तिष्कमा गडबड हुन्छ, मनोविकार उत्पन्न हुन्छ । मनले मुटु र पेटमा जैविक प्रकृया र उच्च मानसिक क्रियाकलाप गराउँछ । यो सबै मान्छेले बुझेका हुँदैनन् ।
मनोरोग लागेपछि व्यक्तिको व्यवहारमा परिवर्तन आउन थाल्छ । मानसिक रोग लागेपछि व्यक्तिको बोलीवचन, आभाष, स्मरण, चेतना व्यवहार आदि सबैमा परिवर्तन आउन थाल्छ । हो, यही गडबड भएको ज्ञान मान्छेमा हुँदैन, र यो रोगलाई उनीहरुले धेरै रहस्यमय रुपमा लिइरहेका हुन्छन् ।
राजा दशरथका पालामा दरबारका बैद्यहरुले राजाको उदासीनता हटाउन अनेक उपाय लगाए होलान् । नर्तकी नचाए होलान्, औषधि भन्दै मादक पर्दाथ सेवन गराए होलान् । यस्ता उदाहरण अरु पनि होलान् । फरक यत्तिमात्र हो, आजकल मनोरोगको वैज्ञानिक तवरले सटिक उपचार हुन्छ । त्योबेला सटिक उपचार थिएन ।
मनोरोग जोकोहीलाई पनि लाग्न सक्छ । यसले बुढो, बालक, जवान, महिला, पुरुष, धनी, गरिब कोही भन्दैन । हाल विश्वमा तीन सय भन्दा बढी प्रकारका रोगहरु पत्ता लागिसकेका छन् । यसको उपचार सम्भव छ ।